Middeleeuws medicijn smoort ziekenhuisbacterie in de kiem

Luister naar dit artikel

Ui, knoflook, wijn en koeienmaag. Deze eenvoudige ingrediënten blijken een probaat middeltje tegen MRSA, de ‘ziekenhuisbacterie’ die bekendstaat als multiresistente lastpak. Britse wetenschappers deden die opmerkelijke vondst toen ze bij wijze van experiment een middeleeuws recept uit de mottenballen haalden. “Een fantastische ontdekking”, zegt onderzoeker Christina Lee.

Wie aan middeleeuwse geneeskunde denkt, heeft doorgaans een kwakzalver voor ogen die iets doet met aderlatingen en kruidendrankjes. Maar dat beeld is niet terecht, zegt Lee, die als filoloog verbonden is aan de Universiteit van Nottingham. “Uit ons onderzoek blijkt dat middeleeuwse artsen heel goed wisten wat ze deden.”
De wetenschappers wilden hun ontdekking aanvankelijk presenteren op 1 april tijdens een congres over microbiologie, maar besloten dat toch maar iets naar voren te schuiven. “Anders zouden mensen ons vast niet geloven”, lacht Lee. “En zou dat niet zonde zijn, na een jaar hard werken?”
Duizend jaar oud
Tot stomme verbazing van de onderzoekers blijkt een duizend jaar oud medicijn een uitstekende antibiotische werking te hebben. Het oogzalfje werd oorspronkelijk gebruikt tegen oogontsteking en is afkomstig uit Bald’s Leechbook, een oud medisch handboek uit de tiende eeuw. “We wisten absoluut niet of het zou aanslaan. Dit recept is in 2005 al eens nagemaakt, maar toen werkte het niet. Het probleem met die middeleeuwse recepten is dat ze niet duidelijk zijn over de hoeveelheden.”
Lees verder bij de bron