‘Onbetwistbare’ conclusie: baanbrekend onderzoek bevestigt dat onevenwichtigheden in de darmbacteriën verband houden met de ziekte van Alzheimer

Luister naar dit artikel

Het is misschien een beetje verontrustend om te horen dat biljoenen bacteriën in ons leven – in de mate dat ze maar liefst 90 procent van ons lichaam uitmaken (vergeleken met slechts 10 procent menselijke cellen). Maar het is een feit: deze enorme microbiële gemeenschap, ook wel bekend als het microbioom, is onmisbaar voor het immuunsysteem – en kan zelfs cognitie en gemoedstoestand beïnvloeden. Nu heeft nieuw onderzoek van Zwitserse en Italiaanse wetenschappers de relatie tussen het microbioom en de ziekte van Alzheimer onthuld.

De incidentie van de ziekte van Alzheimer – een chronische neurodegeneratieve aandoening die geheugen, denken en leren schaadt – stijgt enorm. De Centers for Disease Control and Prevention meldt dat de aandoening 5,7 miljoen Amerikanen treft, waarbij sommige deskundigen schatten dat er in 2050 16 miljoen gevallen zullen zijn.

Onderzoek naar het microbioom en de ziekte van Alzheimer toont aan dat bacteriële bijproducten schadelijke amyloïde plaques stimuleren
Om de studie uit te voeren – die werd gepubliceerd in Journal of Alzheimer’s Disease – werkten onderzoekers van de Universiteit van Genève en de Universitaire Ziekenhuizen van Genève samen met wetenschappers van het National Research and Care Center for Alzheimer’s and Psychiatric Diseases Fatebenefratelli in Brescia, Universiteit van Napels.

Bij het onderzoek waren 89 oudere volwassenen betrokken – van wie sommigen de ziekte van Alzheimer en geheugenstoornissen hadden en anderen met een normale geheugenfunctie. Onderzoekers gebruikten PET-technologie om het volume van amyloïde plaque – abnormaal geconfigureerde eiwitten die de weg kunnen vormen voor de ziekte van Alzheimer – in de hersenen van de deelnemers te meten, en evalueerden vervolgens de bloedspiegels van verschillende eiwitten die werden geproduceerd als bijproducten van darmbacteriën.

Onderzoek heeft al aangetoond dat Alzheimerpatiënten minder diverse darmbacteriën hebben, waarbij sommige microben ‘oververtegenwoordigd’ zijn en andere in kleinere aantallen. In deze studie waren de wetenschappers geïnteresseerd in meer informatie over de verbanden tussen een verstoord microbioom, bijproducten van darmbacteriën en de ziekte van Alzheimer.

‘Onbetwistbaar’ verband: Bijproducten van darmbacteriën worden in verband gebracht met de ziekte van Alzheimer

De onderzoekers hadden gehoopt te ontdekken of ontstekingsmediatoren geproduceerd door de darmbacteriën (metabolieten) de ontwikkeling van amyloïde plaques zouden kunnen beïnvloeden – en ze kregen hun antwoord.

Hoofdauteur Moira Marizzoni – een onderzoeker aan het Fatebenefratelli Center in Brescia – noemde de resultaten ‘onbetwistbaar’ en rapporteerde dat hoge bloedspiegels van lipopolysacchariden – en bepaalde vetzuren met een korte keten (SCFA’s), waaronder acetaat en valeraat – inderdaad verband hielden met grotere amyloïde deposito’s.

Het was intrigerend dat andere SCFA’s ontstekingsremmende en gunstige effecten hadden. In feite waren hoge bloedspiegels van één SCFA (butyraat) gekoppeld aan minder amyloïde plaques – niet meer!

De onderzoekers merkten op dat er meer onderzoek nodig is om de specifieke effecten van bijproducten geproduceerd door verschillende bacteriestammen te onderzoeken.

De juiste ‘verzorging en voeding’ van nuttige darmbacteriën zou de sleutel kunnen zijn om de ziekte van Alzheimer te voorkomen
Het onderzoek effent de weg voor vroege detectie van de ziekte van Alzheimer en leidt mogelijk tot preventieve pre- en probiotische strategieën – zoals ‘bacteriële cocktails’ – om het darmmicrobioom bij risicopersonen te veranderen. (Overigens zijn probiotica gunstige bacteriën die in sommige voedingsmiddelen voorkomen. Ze zijn ook verkrijgbaar als supplement. Prebiotica daarentegen zorgen voor directe voeding voor probiotica in het darmkanaal).

Probiotische interventies zijn al veelbelovend gebleken bij het voorkomen en behandelen van de ziekte van Alzheimer. Veel wetenschappers zijn van mening dat hun therapeutische effecten te danken zijn aan de ontstekingsremmende en antioxiderende eigenschappen van probiotica, hun vermogen om cognitie en metabolische activiteit te verbeteren en hun vermogen om essentiële metabolieten te produceren.

In een recensie uit 2020, gepubliceerd in Bioengineering and Biotechnology, concludeerden de auteurs dat een ‘door probiotica geïnduceerd gebalanceerd microbioom’ heeft aangetoond dat het de symptomen van de ziekte van Alzheimer kan verbeteren via verschillende mechanismen. De auteurs merkten op dat een disfunctioneel microbioom daarentegen de darmepitheelbarrière aantast, waardoor ontstekingen in de hersenen ontstaan en de progressie van de ziekte van Alzheimer wordt versneld. (Het lijkt erop dat wetenschappers eindelijk de rol erkennen die wordt gespeeld door “lekkende darm” bij neurodegeneratieve ziekten – iets wat natuurlijke gezondheidsdeskundigen altijd al hebben volgehouden!)

Hopelijk zal het laatste onderzoek naar het microbioom en de ziekte van Alzheimer vorderingen in vroege opsporing teweegbrengen. Giovanni Frisoni, een neuroloog en professor aan de afdeling revalidatie en geriatrie van de universitaire ziekenhuizen van Genève, benadrukte het belang van een vroege diagnose en voegde eraan toe dat individuen moeten worden behandeld voordat symptomen optreden.

Hier leest u hoe u een uitgebalanceerd microbioom opbouwt door middel van de juiste voeding en probiotische supplementen

U kunt uw inname van nuttige probiotica via de voeding verhogen met voedingsmiddelen zoals verse zuurkool, yoghurt met actieve culturen, zuurkool en miso-soep. Prebiotisch voedsel omvat haver, bananen, bessen, knoflook, prei en uien.

Sommige natuurlijke gezondheidsdeskundigen adviseren probiotische suppletie, met typische hoeveelheden variërend van 10 tot 20 miljard kolonievormende eenheden (CFU’s) per dag. Raadpleeg echter eerst uw eigen integratieve arts voordat u supplementen toevoegt.

Goed om te weten: probiotische stammen zoals Bifidobacterium breve A1, B. longum, B. bifidum en Lactobacillus acidophilus worden als bijzonder nuttig beschouwd bij het bevorderen van de gezondheid van het darmmicrobioom.

Het laatste onderzoek sluit aan bij een gestaag groeiende hoeveelheid bewijs dat het belang van een gezond microbioom benadrukt bij het voorkomen van de ziekte van Alzheimer. Hoewel er nog meer onderzoek nodig is, lijkt het waarschijnlijk dat probiotica en prebiotica een belangrijke rol zullen spelen bij het voorkomen en behandelen van deze slopende dodelijke aandoening.

Bronnen: FrontiersinMedicine.org, Aging.com