Jonge Australiër kraakt bewijs voor nadelen verzadigd vet
*Vind je het belangrijk wat wij doen? gooi dan een euro (of ander bedrag) in de fooienpot! Alleen met jouw steun kunnen we blijven doen wat we doen!

Rol LDL-cholesterol
Het advies van de Gezondheidsraad is enerzijds gebaseerd op de conclusie uit Randomized Controlled Trials (RCT’s) dat de vervanging van VV door meervoudig onverzadigd vet (MOV) het LDL-cholesterol verlaagt. Dit is echter een twijfelachtige surrogaat-uitkomst, en wordt bovendien zelfs in de door de commissie gebruikte referentie ongeschikt geacht als marker bij voedingsinterventies.
Daarnaast baseert de Gezondheidsraad zijn advies op (meta-analyses van) RCT’s die direct keken naar de invloed van de vervanging van VV door MOV op hart-en vaatziekten (HVZ), en ziet hij het resultaat daarvan bevestigd door (meta-analyses van) observationele onderzoeken.
Gezien de twijfelachtige status van LDL-cholesterol als marker en de onzekerheden van observationele onderzoeken, zijn de laatstgenoemde RCT’s (die kijken naar de eindmaat: risico op ziekte) dus een belangrijke pijler onder het advies. Deze RCT’s kunnen immers specifiek en gericht de invloed van een interventie tonen, mits (1) de interventie- en controlegroep dezelfde samenstelling hebben en (2) de vervanging van VV door MOV het enige verschil tussen de groepen is. Dat laatste is echter onderwerp van discussie bij veel van de beschikbare RTC’s, zoals blijkt uit publicaties van bijvoorbeeld Christopher Ramsden, en van Robert Hoenselaar hier op Foodlog.
Opzet van de VV/MOV RCT’s
Een manier om te achterhalen of de beschikbare, op ziekte gerichte RCT’s goed uitgevoerd zijn en de interventie alléén bestaat uit het vervangen van VV door MOV, is om elke RCT stuk voor stuk nauwkeurig te bestuderen. In een twee weken geleden gepubliceerde meta-analyse heeft promovendus Steven Hamley van de Deakin University (Australië) precies dat gedaan. Hij nam acht eerder gepubliceerde meta-analyses onder de loep (vrijwel dezelfde als de GR gebruikt) en de RCT’s die daarin waren gebruikt.
Welke interventies?
De elf overgebleven RCT’s zijn door Hamley nader geanalyseerd en daaruit blijkt iets opmerkelijks. De vervanging van VV door MOV was niet het enige verschil tussen interventie- en controlegroep. In alle elf RCT’s is er een verschil in de (geadviseerde of verstrekte) bronnen van transvetten, telkens in het voordeel van de interventiegroep (die meer MOV en minder VV krijgen).
In een andere RCT kreeg de controlegroep veel minder vitamine E dan de interventiegroep, en in weer een andere RCT kreeg de controlegroep meer cardiotoxische medicijnen.
Op grond van deze factoren deelt Hamley de elf RCT’s in in een groep (van 5) die adequaat gecontroleerd zijn en een groep waarbij de controle onvoldoende was (waarbij de verschillen tussen controle- en interventiegroep substantieel méér waren dan enkel de vervanging van VV door MOV). Hierop heeft hij vervolgens een meta-analyse uitgevoerd. Daaruit blijkt dat als hij alle elf de RCT’s meeneemt er een significant verschil in het relatieve risico op alle hart- en vaatproblemen (inclusief kleinere problematiek) wordt gevonden voor de interventiegroep (RR=0.80), maar als hij alleen de adequaat gecontroleerde RCT’s gebruikt er helemaal geen significant effect wordt gevonden.
Ook blijkt dat het relatieve risico op ernstige hart- en vaatproblemen, op overlijden ten gevolge van hart- en vaatziekten, of op overlijden door enige oorzaak in geen enkel geval significant is, ongeacht of alle elf of alleen de vijf adequaat gecontroleerde RCT’s worden meegenomen.
Wat betekent dit?
Op basis van Hamley’s analyse kan geconcludeerd worden dat er feitelijk geen één RCT is waarin echt netjes puur en alleen VV door MOV vervangen is; in alle gevallen werd ook de inname van transvet veranderd. Strikt genomen laat dat dus geen conclusie toe over het effect van de vervanging van VV door MOV.
Als je deze afwijking echter accepteert (bijvoorbeeld door aan te nemen dat verschillen in transvet-inname niet zo groot waren), maar alleen die RCT’s meeneemt waarin geen andere aanpassingen (zoals plantaardig voedsel, vis, of medicatie) zijn gedaan, dan blijkt er géén significant effect te worden gevonden. Dat wil dus zeggen dat er op basis van enigszins goed gecontroleerde RCT’s geconcludeerd kan worden dat het vervangen van VV door MOV niet leidt tot een lager risico op hart- en vaatziekten, noch op sterfte. Met andere woorden, het direct op ziekte gebaseerde bewijs uit RCT’s, één van de pijlers van het Gezondheidsraad advies, is er in feite niet.
Einde advies?
Hamley’s analyse roept de vraag op, of de Gezondheidsraad zijn advies over de vervanging van harde door zachte vetten ook zou hebben gegeven als eerder gepubliceerde meta-analyses, net als hij, strikter naar de uitvoering van de RCT’s hadden gekeken en ook tot de conclusie waren gekomen dat vervanging van VV door MOV géén significant effect heeft op het risico op hart- en vaatziekten, noch op het risico van het overlijden daaraan. Als het antwoord daarop ‘nee’ is, dan zou dat betekenen dat alle negatieve adviezen rondom verzadigd vet zouden vervallen.
Bedankt voor het doneren aan Healthbytes.meHealthbytes.me wil alle gulle lezers bedanken die de afgelopen weken een donatie hebben gedaan. Uw financiële steun heeft ons geholpen om onze berichtgeving voort te zetten over alles wat er wordt verzwegen door Big Pharma wereldwijd en ervoor te zorgen dat u op de hoogte blijft van de laatste ontwikkelingen. Healthbytes.me is al 8 jaar gratis, maar zonder de financiële steun van onze lezers zouden we u niet kunnen voorzien van eerlijk en accuraat nieuws en features over alles. Uw bijdragen maken dit mogelijk.Heeft u nog geen donatie gedaan, maar wilt u dit wel doen, dan kan dat viaIdeal, creditcard, Crypto Valuta of Paypal. |
About author
You might also like
Veel zout eten is mogelijk een stuk minder ongezond dan gedacht
Luister naar dit artikel *Vind je het belangrijk wat wij doen? gooi dan een euro (of ander bedrag) in de fooienpot! Alleen met jouw steun kunnen we blijven doen wat
Wat zwarte peper allemaal doet in je lichaam!
Luister naar dit artikel *Vind je het belangrijk wat wij doen? gooi dan een euro (of ander bedrag) in de fooienpot! Alleen met jouw steun kunnen we blijven doen wat
We hebben nog meer slaap nodig dan gedacht
Luister naar dit artikel *Vind je het belangrijk wat wij doen? gooi dan een euro (of ander bedrag) in de fooienpot! Alleen met jouw steun kunnen we blijven doen wat