Openbaringen: wat je niet mag weten over je eten

Luister naar dit artikel

Voedselschandalen te over: paardenvlees verkocht als rundvlees, met alfatoxine vergiftigde babymelk, gesjoemel met biologische eieren en poep in slachthuizen. Als de media er mee komen zijn we even uit ons doen, maar intussen gaat de voedingsindustrie achter de coulissen door met grootscheepse experimenten om producten nog langer houdbaar te maken en hoe dan ook de kosten te drukken. En de Europese toezichthouders hebben het nakijken.
Weten we wat het cocktaileffect is van al die voedseladditieven? Worden allergenen en gifstoffen nog gevaarlijker? De voedingsindustrie vraagt niet wat je ervan vindt, je mening is niet belangrijk.
Joanna Blythman is een bekroond onderzoeksjournalist en gezaghebbend commentator op de voedselketen. In Slik je dat? legt ze haarfijn uit wat de voedingsindustrie allemaal met ons eten uitspookt. Misschien was je al voorstander van onbewerkt voedsel, en anders ben je dat zeker na het lezen van dit boek.
Geen verschil tussen kunstmatig en natuurlijk
Smaakstoffen zijn additieven waarmee onverkoopbare producten toch verkocht kunnen worden aan mensen die denken dat voedsel en drank naar iets smaken waarnaar ze niet smaken. Helaas voor consumenten die precies willen weten wat ze eten, en gelukkig voor voedselfabrikanten die veel speelruimte krijgen, maakt de EU juridisch geen verschil tussen kunstmatige en natuurlijke kleurstoffen. Productontwikkelaars hebben een constante drang om iets te maken dat lijkt op het origineel.
Ascorbinezuur is de beminnelijke ambassadeur van de antioxidanten en wordt vaak voorgesteld als vitamine C. Maar het is een fabrieksproduct, gemaakt door genetisch gemanipuleerde maïs te fermenteren, en in elk geval door er een reeks chemische reacties op los te laten.
Voedselfabrikanten doen alles om het moment uit te stellen waarop hun producten hun leeftijd gaan tonen. Die behoefte is altijd sterker dan overwegingen van de volksgezondheid. Daarom gebruiken ze allerhande al dan niet giftige conserveermiddelen en rekken daarmee de houdbaarheidsdata op.
Zand in de ogen gestrooid
Door middel van ‘clean labeling’ wordt ons met mooie omfloerste termen zand in de ogen gestrooid. Hulpstoffen hoeven niet op het etiket vermeld te worden (hoewel er wel residuen achterblijven). In verpakkingsmaterialen wordt niet alleen nanotechnologie gebruikt, maar ook stoffen die door de EU voor gebruiksvoorwerpen en kinderspeelgoed gewoonweg zijn verboden wegens de schadelijke effecten op de gezondheid.
Door de industriële lobby is de Europese regelgeving zo rekbaar gemaakt dat zelfs de meest industriële, chemische bewerkingen van stoffen uiteindelijk nog als ‘natuurlijk’ op de ingrediëntenlijst mogen verschijnen.
Chloorkip
“De werkelijke macht ligt bij de Europese Commissie,” zegt Blythman. “Er is mij verteld dat er dertigduizend professionele lobbyisten in Brussel leven en werken. Natuurlijk niet allemaal voor de voedselindustrie, maar het geeft wel iets aan.”
“Big Food zit overwegend in de Verenigde Staten. En nu met TTIP op komst moeten handelsbarrières worden weggenomen. In de VS is veel meer toegestaan. De chloorkip is inmiddels bekend, maar ook bestrijdingsmiddelen worden daar rijkelijk toegepast. En genetische manipulatie.”